Takım Çalışması ve Liderlik Nedir?

Liderlik nedir? uzun dönemli ve kapsamlı bir projenin verimli bir şekilde tamamlanması için bir makinenin parçaları gibi bir araya gelerek güçlenen takımlar, profesyonel liderler tarafından kontrol edildiğinde kalite oranını yükseltir. Bir takımı düşündüğümüzde liderlerinin genellikle daha zeki, pratik ve yol gösterici olmasını bekleriz. Fakat yapılan araştırmalara göre liderlik ve zeka arasındaki korelasyon yaklaşık olarak %4’tür. Yani bir Venn şemasında zeka ve liderliği yan yana çizseydik sadece birbirini teğet geçerdi. Bu da zeki birçok kişinin genellikle liderlikten farklı rolleri sahiplendiğini göstermektedir. Fakat toplumsal bakış olarak değerlendirildiğinde bir liderin alışılmadık seviyede performans göstermesi ve diğerlerinden farklı olması beklenir.

Liderlik Nedir?

Liderlik, bir takımının yönetilerek ve denetleyerek mevcut potansiyelini aşmasını ve bu takıma ilham olmaya teşvik edilmesini sağlayan bir yol göstermedir. Fakat bir kişinin kendi hayatının sürücü koltuğunda yer alması da bireysel liderlik olarak adlandırılır. Bireysel liderler, yaşamlarında kendi kararını verebilen, toplumda bir birey olarak söz sahibi olan ve kararlarını uygulayabilen kişilerdir. Takım liderleri ise takımlarında yer alan kişilerin maksimum potansiyelini ortaya çıkarak birçok faktörü gözden geçiren, planlayan ve uygulamaya koyan kişilerdir. Takım arkadaşlığının güçlenmesine, ortak çalışmaların verimli geçmesine, yeni girişimlerin sağlanmasına aracılık ederler. Ekip arkadaşlarına yol göstermenin yanı sıra onlara takım içinde eğitim ve takım dışı öğrenme olanakları da sağlarlar. Güçlü liderler, geleceğin liderlerini yetiştirmekte de ustadırlar.

Liderlik Türleri

Tarih boyunca farklı yöntemleri ve başarılarıyla birçok lider var olmuştur. Bu liderlerin yönetim biçimleri, birçok yeni lidere örnek olmakta ve ilham vermektedir. Bu liderlik türlerinden bazıları şunlardır:

Otoriter Liderlik

Otoriter liderler, yapılan takım çalışmasının sonunda ortaya çıkacak ürünü ve bu ürünün sağlayacağı yararları detaylandırarak analiz eden kişilerdir. Liderlik, diğer ekip görevlerine göre daha üst bir pozisyondur; bu nedenle liderin en bilgili kişi olması beklenir. Eskiden kullanışlı bir liderlik çeşidi olsa da günümüzde yaratıcılığın kısıtlanmasına neden olur. Ayrıca ekip üyelerinin geri plana atılması da bu liderlik türünü verimsiz hale getirmektedir. Bu tip liderliklerde ekip, lidere çok fazla bağlıdır ve sürekli liderin komutlarına ihtiyaç duyarlar. Bazı faydaları arasında ani kararlarda zaman kazanma, plan uygulamalarında hatanın azalması ve tutarlı sonuçların ortaya çıkması vardır.

Paylaşıcı Liderlik

Bu liderlik türü, demokrasi temellerine dayanmaktadır. Takım çalışanları, karar verme sürecinde aktif rol oynarken katkı sağlamaya güdülenmiş olurlar. Genellikle son sözü lider belirtse de grup içi anlaşmazlıklarda bir toplantı yapılır. Buna dayanarak otoriter liderliğe göre karar verme aşamasının daha fazla zaman gerektirdiği söylenebilir. Avantajları arasında çalışanları motive etme, yaratıcılığa katkı sağlama, demokratik bir ortam yaratma ve üretkenliği hızlandırma vardır. Fakat sürekli ortak kararlar alındığı için ekip çalışanları ortalamanın altında ise yanlış seçimler yapılabilir.

Yetki Verici Liderlik

Bu liderlik modelinde lider, takımların içinde çalışanların kendi stratejini yaratması için yetki vermektedir. Eğer çalışanlar yaptıkları işte yeterli ve sorumluluk sahibiyse sonuçlar başarılı gelmektedir. Ancak bazen gruplar içinde tartışmalar çıkabilir ve bu da takım motivasyonunun düşmesine neden olmaktadır. Yenilikçi ve yaratıcı liderlik modellerinden biridir. Pozitif bir çalışma ortamı oluşturmasına rağmen talimat bekleyen ekip çalışanları için zorlu bir yöntemdir.

Etkileşimsel Liderlik

Bu liderlik modeli, eğitim bilimlerindeki Watson’ın pekiştireçeklerine benzer. İşin tamamlanması için süreç boyunca ekip çalışanlarına ödüller, cezalar ve diğer yöntemler uygulanır. Ekip lideri, hedefleri son derece net bir şekilde ifade eder. Bu nedenle takım çalışanları hedefleri tamamladıklarında elde edecekleri kazanımların da farkındadır. Prim sistemi ile çalışan satış mağazalarını örnek verebiliriz. İşveren, her yıl bir hedef satış belirlemekte ve çalışanlarına sunmaktadır. Hedefi gerçekleştiren çalışanlar ödüllendirilir. Bu sayede liderler zaman planlama yapılmış, belirgin hedefler koyabilmektedir. Çalışan motivasyonu ve üretkenlik artar. Ancak takım çalışanları arasında zaman içinde ayrılıklara ve rekabetlere neden olabilir. Ayrıca yaratıcılık da azdır, önemli olan üretimdir.

Dönüşümsel Liderlik

Bu liderlik türünde liderler, ekip çalışanlarının vizyonlarını geliştirerek hayal ettikleri işleri başarmaları için cesaret verirler. Ayrıca bir rol model olarak görev almaktadırlar. Çalışanlar arasında psikolojik rahatlık yüksektir ve ekip arası ilişkilerin güçlenmesini sağlar. Ancak sürekli motivasyon ve geri dönüt, bir dönem sonra liderleri yormaya başlayabilir.

İyi Bir Liderin Özellikleri Nelerdir?

Bir lider, sadece bir takımı yönetmekle değil, aynı zamanda piyasaya bir hizmet sürmek, ekip arkadaşlarını seçmek ve süreci en iyi şekilde denetlemekle yükümlüdür. Bu noktada iyi bir liderin sahip olması gereken birçok özellik vardır.

• Liderler, işe alım süreçlerinde aktifse adil davranmalıdır. Çünkü proje sonunda şirketin kazancı ekibin düzenli ve verimli çalışmasına bağlıdır.
• Takım çalışmasını teşvik etmeli, alt liderler atamalıdır. Yardımcı liderlerle takım toplantılarının dışında görüşmeler gerçekleştirerek ekibin durumunu düzenli olarak kontrol etmelidir.
• En iyi liderler, ekipleri içinde etkili iletişimi ve ortak paylaşımları ortaya çıkaran liderlerdir. Rapor iletmekten bilgi vermeye kadar yapılan her işlem, etkili iletişim sonucunda pürüzsüz tamamlanmaktadır.
• Liderler, kendi zayıf ve güçlü noktalarını iyi tespit etmelidir. Bu sayede zayıf noktalarında kendini geliştirirken güçlü noktalarını ekip çalışmasına entegre ederler.
• Diğer çalışanlara göre daha fazla sorumluluk altına giren liderlerin stres seviyesi genellikle yüksektir. Bunu hafifletmek için sakin, pozitif yaklaşımlı olmaları meslek deformasyonunun önüne geçmektedir.

Liderlik nedir sorunuz ile ilgili daha fazla bilgi için tıklayınız…

Takım çalışması hakkında daha fazla bilgi için tıklayınız…